Powstanie Warszawskie po siatkarsku. Sport na przekór zakazom

Siatkówka
Powstanie Warszawskie po siatkarsku. Sport na przekór zakazom
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Dzisiaj mija 71. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Czy już wtedy na ulicach stolicy grano w siatkówkę? Oczywiście! Sport uprawiany w latach przedwojennych w dużo większym stopniu niż obecnie wpływał na postawę młodych ludzi, czyniąc z nich gotowych do walki żołnierzy.

Nie dziwi więc, że większość z nich wstąpiła do konspiracji na długo przed wybuchem Powstania Warszawskiego. Młodzież przynależała do przygotowujących się do walki oddziałów i już wówczas nosiła znane nam jako powstańcze pseudonimy.

W okupowanej Warszawie każdy sportowiec niejako automatycznie stawał się konspiratorem, ponieważ Niemcy wydali zakaz uprawiania sportu i wszelkiej działalności sportowej, celowo dążąc do zahamowania rozwoju fizycznego i sprawności Polaków. Tymczasem w podziemnym „Biuletynie Informacyjnym” nawoływano wręcz do aktywności fizycznej. W numerze z 30 stycznia 1941 r. czytamy: „Uważamy, że kto tylko dziś może uprawiać sport, gry sportowe – niech to czyni jak najczęściej”.


Popularnością cieszyła się siatkówka, czego dowodem są wspomnienia ówczesnych zawodników meczów rozgrywanych na dziedzińcach żoliborskich kamienic i w Instytucie Głuchoniemych przy pl. Trzech Krzyży. Bywało, że mecze stawały się okazją do łapanek, podczas których Niemcy strzelali do widzów i zawodników. Grali przyszli bohaterowie Zośki, Parasola i barykad warszawskich.


Oto postacie związane z polską siatkówką – młodzi ludzie, którzy, zdrowi ciałem i duchem, odpowiedzieli na wezwanie podrywającej się do walki Warszawy. Przedstawiona poniżej lista nazwisk nie jest zapewne kompletna, pozwoli jednak przywołać część spośród tych, którym hołd oddajemy.

 


Romuald Wirszyłło (1906 - 1980), pseudonim  „Wiktor” zawodnik, trener i działacz siatkarski, mistrz Polski, trener reprezentacji Polski, nazywany „ojcem” polskiej siatkówki, działacz AZS w Warszawie, prezes Polskiego Związku Gier Sportowych, współtwórca Międzynarodowej Federacji Siatkówki; powstaniec warszawski, architekt. Był jednym z inicjatorów podziemnych rozgrywek siatkarskich w Warszawie. Razem z Igorem Tepicynem ufundował „nagrodę wędrowną” im. Kazimierza Wilamowskiego dla konspiracyjnego mistrza Warszawy. Walczył w Powstaniu Warszawskim 1944 r. jako saper.


Wojciech Gosiewski (1922 - 1944) – siatkarz, kapral podchorąży. Walczył w szeregach AK pod pseudonimem „Radlicz”. Zginął w Powstaniu Warszawskim. Miał 22 lata, służył w 138 plutonie Batalionu „Ruczaj”. Zmarł 5 sierpnia, w wyniku odniesionych, rozległych ran. Uwieczniony na Murze Pamięci: Kolumna 170, Pozycja 24.


Danuta Stefańska–Majewska (1919 - 1944) – siatkarka, koszykarka i piłkarka ręczna; w Powstaniu w 7 Pułku Piechoty „Garłuch”; rozstrzelana 2 sierpnia.


Władysław Twardo (1907 - 1988) – pseudonim ,,Kandys”, kapral podchorąży. I Obwód „Radwan” (Śródmieście) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - zgrupowanie „Bartkiewicz” - 2 kompania - pluton 116 (dowódca).


Leszek Grodecki (1926 - 2015) – pseudonim ,,Lis” kapral Armii Krajowej - zgrupowanie „Radosław” - batalion „Parasol” – 1 kompania, następnie batalion „Miotła”. Na Powiślu w Grupie Bojowej „Krybar”. Reprezentant Polski, uznany za najlepszego polskiego siatkarza w latach 1948 - 1953. Na Mistrzostwach Europy w 1949 r. w Czechosłowacji i Mistrzostwach Świata w 1952 r. w Moskwie wybrany do najlepszej szóstki mistrzostw.


Eugeniusz Krotkiewski – pseudonim ,,Eugeniusz”, sierżant podchorąży, batalion ,,Gustaw”. Pierwszy prezes PZPS, pełnił tę funkcję w latach 1953-1957.

Ch, PZPS.pl

PolsatSport.pl w wersji na telefony z systemem Android i iOS!

Najnowsze informacje i wiadomości na bieżąco, gdziekolwiek jesteś.

Komentarze