Jutro przypada 40. rocznica "meczu na wodzie"

Przed meczem nad Stadionem Leśnym we Frankfurcie nad Menem przeszła burza, boisko zamieniło się w podmokłą łąkę. Niemcom do awansu wystarczał remis, Polacy musieli wygrać (był to pojedynek drugiej fazy grupowej, a nie klasyczny półfinał).

Austriacki sędzia Erich Linemayr długo zwlekał z podjęciem decyzji o rozpoczęciu spotkania. Trwały gorączkowe konsultacje z organizatorami, a na boisku pracowali ludzie wyposażeni w specjalne walce-gąbki, zbierając nadmiar wody. W końcu mecz rozpoczął się z półgodzinnym opóźnieniem.

"Można oczywiście rozpamiętywać jakieś wydarzenia, zastanawiać się i gdybać, ale to nie ma sensu. Decyzja o rozegraniu tego spotkania nie należała do drużyny, ale do organizatorów. Zagraliśmy, przegraliśmy jedną bramką. Koniec, kropka. Trzeba przyjąć historię taką, jaka jest" - wspominał przed czterema laty król strzelców tamtego mundialu Grzegorz Lato, który zdobył w turnieju siedem bramek.

W anormalnych warunkach podopieczni Kazimierza Górskiego nie mogli w pełni wykorzystać swych atutów: szybkiego ataku skrzydłami w wykonaniu tak świetnych zawodników jak Lato czy Robert Gadocha.

W spotkaniu nie brakowało dramaturgii. W 53. minucie po faulu Jerzego Gorgonia na Berndzie Holzenbeinie sędzia podyktował rzut karny. Jednak nadzieje biało-czerwonych na awans przedłużył Jan Tomaszewski, który obronił "jedenastkę" wykonywaną przez Uli Hoenessa.

Rozstrzygnięcie nastąpiło w 76. minucie. Gerd Mueller zmylił czujność polskiej obrony i sprytnym strzałem z pola karnego pokonał Tomaszewskiego. Niemcy awansowali do finału, w którym wygrali z Holendrami 2:1.

"Siedziałem na trybunach. Pamiętam, że koło mnie był Marek Kusto i jeszcze kilku kolegów. Nerwy były, ale wierzyliśmy w wygraną do końca. Byliśmy zespołem lepszym. Przegraną przyjęliśmy +na spokojnie+, przecież przed mistrzostwami trzecie miejsce wzięlibyśmy w ciemno" - wspominał przy innej okazji Andrzej Szarmach, który z powodu kontuzji nie wziął udziału w tym spotkaniu.

Mimo wszystko to był wielki sukces polskiego futbolu w finałach mistrzostw świata, do których biało-czerwoni awansowali po 36 latach (od 1938 r.). W meczu o trzecie miejsce pokonali Brazylię 1:0 po golu Laty. Kazimierz Deyna znalazł się w jedenastce mistrzostw jako najlepszy rozgrywający, Gadocha - jako najlepszy prawoskrzydłowy. Lato został królem strzelców, a drugi w tej klasyfikacji był Szarmach (pięć goli).

Tak udany turniej powtórzył się już tylko raz, w 1982 roku, gdy drużyna Antoniego Piechniczka została trzecim zespołem MŚ w Hiszpanii.

Sukces w RFN przyszedł niespodziewanie. Przed rozpoczęciem turnieju krytykowano selekcjonera za przygotowanie drużyny, a wylosowanie w pierwszej fazie Argentyny i Włoch wielu potraktowało jako zapowiedź niepowodzenia. Polska i Haiti to mieli być chłopcy do bicia dla piłkarskich potęg.

"Przed mistrzostwami była nieciekawa sytuacja. W mediach pytano, po co jedziemy. Drużyna była bez formy, przegraliśmy parę sparingów. Pamiętam taką konferencję, na której była sama krytyka. Ale trener Górski uspokajał, mówił, że to etap budowania, że czas na rozliczanie będzie po mistrzostwach" - wspominał przed laty Andrzej Strejlau, który w 1974 roku pełnił rolę drugiego trenera.

Już mecz z Argentyńczykami pokazał, jak Górski świetnie przygotował zawodników do mistrzostw. Polska wygrała 3:2, a później rozgromiła Haiti 7:0 i pokonała Włochów 2:1. Wtedy Polacy byli na ustach wszystkich. W kolejnej fazie skromnym 1:0 polscy piłkarze odprawili do domu Szwedów, a później zwyciężyli Jugosławię 2:1.

"Po wyjściu z grupy cała Europa pisała, że Polska gra piękną, nowoczesną piłkę. Trzecie miejsce, król i wicekról strzelców to wspaniałe osiągnięcia, zazdroszczono nam. Niewielu pamięta dzisiaj, że dostaliśmy też na tym mundialu puchar fair play. Graliśmy bardzo czysto" - dodał Strejlau.